Home » » Asal usul Luhak Limo Puluah Koto

Asal usul Luhak Limo Puluah Koto

Artikel lanjutan dari halaman Wilayah Budaya Minangkabau berdasarkan tambo alam.

Asal usul Luhak Limo Puluah Koto

Limo Puluah KotoSumur yang ketiga di puncak gunung Merapi menjadi tempat minum 50 keluarga. Kemudian mereka pindah ke sebelah timur gunung Merapi dan memberi nama tempat baru itu dengan Luhak Limo Puluah, kemudian ditambah dengan kata “koto” di belakangnya.

Berangkat sebanyak 50 orang dari Pariangan. Sampai di suatu tempat mereka bermalam. Pagi-pagi ternyata anggota rombongan kurang lima orang, entah ke mana. Jadi anggota rombongan telah berkurang (luhak). Lalu anggota rombongan yang tinggal membuat daerah baru yang diberi nama Luhak Limo Puluah Koto.

Menurut tambo, Luhak Limo Puluah Koto terdiri dari lima bagian:

  1. Sandi : Koto Nan Gadang, Koto Nan Ampek.
  2. Luhak : Mungo, Koto Kaciak, Andaleh, Tanjuang Kubu, Banda Tunggang, Sungai Kumuyang, Aua Kuniang, Tanjuang pati, Gadih Angik, Limbukan, Padang Karambia, Limau Kapeh, Aia Tabik Limo.
  3. Lareh : Sitanang Muaro Lakin, Ampalu, Halaban, Labuah Gunuang, Tanjuang Gadang, Unggan, Gunuang Sahilan.
  4. Ranah : Gantiang, Koto Laweh, Suliki, Sungai Rimbang, Tiakar, Balai Mansiro, Balai Talang, Balai Kubang, Taeh, Simalanggang, Piobang, Sungai Baringin, Gurun, Lubuak Batingkok, Tarantang, Sari Lamak, Solok, Padang Laweh.
  5. Hulu : Padang Laweh, Sungai Patai, Suliki, Gunuang Sago, Labuah Gunuang, Balai Koto Tinggi.

WILAYAH RANTAU
Wilayah rantau Minangkabau adalah daerah di luar Luhak Nan Tigo yang awalnya merupakan tempat mencari kehidupan bagi orang Minangkabau. Selain itu juga ada daerah Ujuang Darek Kapalo Rantau, yakni daerah perbatasan wilayah luhak dan rantau. Masing-masing luhak memiliki wilayah rantau sendiri.

1. Rantau Luhak Tanah Datar
Masyarakat Luhak Tanah Datar merantau ke arah barat dan tenggara. Daerah rantaunya :
  • Rantau Nan Kurang Aso Duo Puluah ( Lubuak Ambacang, Lubuak Jambi, Gunuang Koto, Benai, Pangian, Basra, Sitanjua, Kopa, Taluak Ingin, Inuman, Surantiah, Taluak Rayo, Simpang Kulayang, Aja Molek, Pasia Ringgit, Kuantan, Talang Mamak, Kualo Thok.)
  • Rantau Pasisia Panjang -Rantau Banda Sapuluah ( Batang Kapeh, Kuok, Surantiah, Ampiang Perak, Kambang, Lakitan, Punggasan, Aia Haji, Painan Banda Salido, Tarusan, Tapan, Lunang, Silauik, Indropuro.
  • Daerah Ujuang Darek Kapalo Rantaunya adalah Anduriang Kayu Tanam, Guguak Kapalo Hilalang, Sicincin, Toboh Pakandangan, Duo Kali Sabaleh Anam Lingkuang, Tujuah Koto, dan Sungai Sariak.)

2. Rantau Luhak Agam
Penduduk Luhak Agam menyebar ke arah utara dan barat. Daerah rantaunya adalah sepanjang pantai Lautan Hindia, Pasaman Barat, Pasaman Timur, Panti, Rao, Lubuak Sikapiang, dan lain-lain.

Daerah Ujuang Darek Kapalo Rantaunya adalah Palembayan, Silaras Aia, Lubuak Basuang, Kampuang Pinang, Simpang Ampek, Sungai Garinggiang, Lubuak Bawan, Tigo Koto, Garagahan, dan Manggopoh.

3. Rantau Luhak Limo Puluah Koto
Wilayah rantau Luhak Limo Puluah Koto memasuki daerah Riau daratan sekarang, yakni Rantau Kampar Kiri dan Rantau Kampar Kanan. Daerah rantaunya meliputi Manggiliang jo Tanjuang Balik, Pangkalan jo Koto Alam, Gunuang Malintang, Muaro Paeti, Tanjuang Baringin sampai Rokan Pandalian, Sangingi, Gunuang Sailan, Kuntu jo lipek Kain, Ludai jo Ujuang Bukik, Sanggan jo Tanjuang Balik, Tigo Baleh Koto Kampar, Sibiruang, Gunuang Malelo, Tabiang jo Tanjuang, Gunuang Bungsu, Muaro Takuih, Pangkai jo Binamang, Tanjuang Abai jo Pulau Gadang, Baluang Koto Sitangkai, Tigo Baleh jo Lubuak Aguang, Limo Koto Kampar Kuok jo Slao, Bangkinang jo Rumbio, Aia Tirih, Taratak Buluah, Pangkalan Indawang, Pangkalan Kapeh, dan Pangkalan Sarai jo Koto Laweh.

4. Rantau Nan Sambilan (Negeri Sembilan)
Daerah rantau ini terletak di Malaysia sekarang. Nagarinya adalah Sungai Ujong, Jelebu, Jehol, Rembau, Segamat, Naniang, Kelang, Pasir Besar, dan Jelai.


0 komentar:

Posting Komentar